ده فایده روزه گرفتن

هنگام روزه‌داری چه اتفاقی در بدن رخ می‌دهد؟

اساساً روزه‌داری بدن ما را از سموم پاک می‌کند و سلول‌ها را وادار به انجام فرآیندهایی می‌کند که معمولاً باوجود جریان ثابت سوخت از غذا، تحریک نمی‌شوند.

زمانی که روزه می گیریم، بدن به گلوکز دسترسی طبیعی ندارد، که سلول ها را مجبور می کند برای تولید انرژی به وسایل و مواد دیگری متوسل شوند. در نتیجه، بدن گلوکونئوژنز، یک فرآیند طبیعی تولید قند را آغاز می کند. کبد با تبدیل مواد غیر کربوهیدراتی مانند لاکتات، اسیدهای آمینه و چربی ها به انرژی گلوکز کمک می کند. از آنجایی که بدن ما در طول روزه داری انرژی ذخیره می کند، متابولیسم پایه ما (میزان انرژی که بدن در هنگام استراحت می سوزاند) کارآمدتر می شود و در نتیجه ضربان قلب و فشار خون کاهش می یابد.

به نظر می رسد که روزه گرفتن برای مدت کوتاه می تواند باعث کتوز (تجزیه سوخت طبیعی بدن) شود، فرآیندی که زمانی اتفاق می افتد که بدن گلوکز کافی برای انرژی ندارد، بنابراین چربی های ذخیره شده را در عوض تجزیه می کند. این باعث افزایش موادی به نام کتون می شود و در کنار مصرف کالری کمتر، می تواند منجر به کاهش وزن شود. تحقیقات نشان می دهد که روزه داری متناوب برای کاهش وزن به اندازه یک رژیم غذایی کم کالری ساده موثر است.  روزه همچنین بر فرآیندهای متابولیک در بدن تأثیر می‌گذارد که ممکن است برای کاهش التهاب و همچنین بهبود تنظیم قند خون و پاسخ به استرس فیزیکی مؤثر باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این ممکن است شرایط مرتبط با التهاب مانند آرتریت(روماتیسم مفصلی)، آسم و ام‌اس را بهبود بخشد. بنابراین، روزه فارغ از بُعد معنوی برای بهبود سلامتی توصیه می‌شود.

فواید روزه برای سلامتی

تحقیقات نشان می دهد که روزه داری فواید زیادی برای سلامتی دارد. اگرچه روزه برای بسیاری از افراد بی خطر است، اما روزه برای همه مناسب نیست. زنان باردار و شیرده، بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، سنگ کلیه، رفلاکس معده و سایر مشکلات پزشکی از جمله افرادی هستند که حتما قبل از روزه گرفتن باید با پزشک خود مشورت کنند و در صورت اجازه پزشک روزه بگیرند، اما به طور کلی روزه گرفتن فوایدی دارد. علم اثبات شده ذکر می کنیم:

باعث کنترل قند خون می‌شود

چندین مطالعه نشان داده‌اند که روزه گرفتن ممکن است کنترل قند خون را بهبود بخشد که این امر، می‌تواند به‌ویژه برای کسانی که در معرض خطر دیابت هستند، مفید باشد. یک مطالعه روی ۱۰ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد که روزه به‌طور قابل‌توجهی سطح قند خون را کاهش می‌دهد. در همین حال، بررسی دیگری در سال ۲۰۱۴ نشان داد که روزه متناوب در کاهش مقاومت به انسولین مؤثر است و این امر می‌تواند حساسیت بدن به انسولین را افزایش دهد و به آن اجازه می‌دهد گلوکز را از جریان خون به سلول‌ها انتقال دهد. همراه با اثرات بالقوه روزه در کاهش قند خون، این امر می‌تواند به ثابت نگه‌داشتن قند خون نیز کمک کند و از افزایش و کاهش سطح قند خون جلوگیری نماید. البته به خاطر داشته باشید که برخی از مطالعات نشان داده‌اند که روزه‌داری ممکن است بر میزان قند خون در مردان وزنان تأثیر متفاوتی بگذارد. به‌عنوان‌مثال، یک مطالعه نشان داد که روزه‌داری به بهبود کنترل قند خون در زنان کمک می‌کند، اما در مردان تأثیری ندارد.

به کاهش علائم ام‌اس کمک می‌کند

ام‌اس بیماری است که در آن سیستم ایمنی به سیستم عصبی مرکزی بدن (CNS) آسیب می‌رساند. این باعث می‌شود سیگنال‌های ارتباطی درون مغز و بین مغز و بدن قطع شود. این تداخل در جریان اطلاعات می‌تواند علائم مختلفی مانند درد، خستگی، بی‌حسی، گزگز، تغییرات خلقی، مشکلات حافظه، کوری و فلج را ایجاد کند. محققان در حال بررسی چگونگی تأثیر روزه متناوب بر ام‌اس هستند. هنگامی‌که سیستم ایمنی به سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) در ام اس حمله می‌کند، التهاب ایجاد می‌شود. التهاب می‌تواند باعث آسیب به پوشش محافظ اطراف رشته‌های عصبی (میلین) شود. این آسیب عصبی منجر به علائم مرتبط با ام‌اس می‌شود. برخی از محققان پیشنهاد می‌کنند که روزه‌داری و محدودیت کالری ممکن است باکتری‌های روده را در افراد مبتلا به ام‌اس تغییر دهد و این امر، ممکن است التهاب و پاسخ ایمنی بدن را کاهش دهد یا آن را تغییر دهد تا دیگر به سیستم عصبی مرکزی حمله نکند. اما از آنجایی که علائم ام‌اس از فردی به فرد دیگر مبتلا به ام‌اس متفاوت است و می‌تواند از موقت تا مزمن متغیر باشد، این افراد بهتر است با توجه به‌شدت بیماری خود قبل از شروع روزه با پزشک خود مشورت نمایند.

استرس را کاهش می‌دهد

روزه یک الگوی غذایی است که به رفع عادات غذایی نامنظم کمک می کند و با دفع سموم از بدن، سیستم گوارشی را تقویت می کند. سموم را از بین می برد، سلامت روده را بهبود می بخشد و به آرامش ذهن کمک می کند. در واقع، طبق تحقیقات منتشر شده توسط هاروارد سلامت پرس، سلامت روده به طور جدایی ناپذیری با سلامت روان مرتبط است. بنابراین، سطح کلی استرس و اضطراب ممکن است در طول روزه داری کاهش یابد زیرا بدن دوره پاکسازی و بهبود سلامت روده را تجربه می کند.

به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند

سرطان با رشد سلولی کنترل نشده مشخص می شود. ثابت شده است که روزه داری چندین اثر مفید بر متابولیسم دارد که ممکن است منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان شود. شواهد حاصل از مطالعات حیوانی نشان می دهد که روزه داری متناوب می تواند به پیشگیری از سرطان کمک کند. مطالعات انسانی یافته های مشابهی را به دست آورده اند، اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد روزه داری عوارض مختلف شیمی درمانی را در انسان کاهش می دهد.

فوایدی برای مغز دارد

آنچه برای بدن مفید است اغلب برای مغز نیز مفید است. روزه داری خواص متابولیکی مختلف را بهبود می بخشد که برای سلامت مغز مهم هستند. روزه داری منجر به کاهش استرس اکسیداتیو، التهاب، سطح قند خون و مقاومت به انسولین می شود. چندین مطالعه بر روی موش ها نشان داده است که روزه می تواند رشد سلول های عصبی جدید را افزایش دهد که مزایایی برای عملکرد مغز دارد. روزه داری همچنین سطح هورمون مغزی به نام فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) را افزایش می دهد.  این در حالی است که کمبود BDNF، در افسردگی و سایر مشکلات مغزی دخیل است لذا افزایش آن در حین روزه‌داری می‌تواند منجر به کاهش افسردگی و سایر مشکلات مغزی شود. مطالعات حیوانی همچنین نشان داده است که روزه از آسیب مغزی ناشی از سکته مغزی محافظت می‌کند.

طول عمر را افزایش می‌دهد

یکی از مهیج ترین کاربردهای روزه داری توانایی آن در افزایش طول عمر است. مطالعات جوندگان نشان می دهد که روزه داری متناوب باعث افزایش طول عمر می شود. در برخی از این مطالعات، اثرات کاملاً چشمگیر است. در یک مطالعه قدیمی تر، موش هایی که یک روز در میان روزه می گرفتند، ۸۳ درصد بیشتر از موش هایی که روزه نمی گرفتند، عمر کردند. در مطالعه ای در سال ۲۰۱۷، طول عمر موش هایی که یک روز در میان روزه می گرفتند، حدود ۱۳ درصد افزایش یافت. این مطالعه همچنین نشان داد که روزه‌داری روزانه سلامت کلی موش‌های نر را بهبود می‌بخشد و به تاخیر در شروع شرایطی مانند بیماری کبد چرب و سرطان کبد، که هر دو در موش‌های مسن‌تر شایع هستند، کمک می‌کند. اگرچه این موضوع در انسان چندان واضح نیست و دانشمندان هنوز دقیقاً نمی‌دانند که چرا امید به زندگی در افراد روزه‌دار افزایش می‌یابد، اما به دلایل نامشخصی، سلول‌ها در زمانی که فرد روزه‌دار است، مقاومت بیشتری در برابر عوامل مضر نشان می‌دهند.  با توجه به فواید شناخته‌شده روزه برای متابولیسم و انواع نشانگرهای سلامتی، منطقی است که روزه گرفتن می‌تواند کمک کند زندگی طولانی‌تر و سالم‌تری داشته باشیم.